Elektrikli ocak nasıl çalışır ? Mutfak tipi elektrikli ocaklarda iki ila dört ısıtma tablası ve bir fırın ısıtıcısı bulunur. Isıtma tablası içine helezonik olarak izoleli direnç teli sokulmuştur. Bu amaç için borulu ve ışımalı ısıtıcılar da kullanılabilir. Fırın bölmesi, üzerine seramik boncuk dizilmiş spiral direnç teli ya da çubuk ısıtıcı direnç ile ısıtılmaktadır. Bazı kızartma fırınlarında boru tipi ısıtıcılar da kullanılmaktadır.
Isıtıcı dirençlerin gerilimleri 220 V olarak alışılagelmiştir. Bazı durumlarda 380 V seçilmektedir. Gerilime ve bağlantı şekline göre çeşitli devrelendirme olanakları vardır.
Bir elektrikli ocak – fırının gerilime bağlanması kesinlikle güç etiketine ve bağlantı talimatına uygun olarak yapılmalıdır. Aksi belirtilmemişse bütün ısıtıcı dirençlerin işletme gerilimi standart 220 V’dur. Bir fırın kablosunun damar sayısına bakılarak tek faz ya da üç faz kullandığını kestirmek emin bir yol değildir. Bazı üretici firmaların fırınlarında sonradan 3 faza çevrilmesi kolaylığı sağlanması bakımından 2 damar fazladan ve boşta konulmuştur. Elektrikli ocak – fırın taşınabilir bir ev eşyası olduğundan şehir akımına bir priz üzerinden bağlanmaktadır. Kablo olarak sert plastikten çok damarlı bir iletken kullanılmaktadır. Kablo demeti içinde kesinlikle ayrı bir topraklama iletkeni bulunmalıdır. Batı ülkelerindeki standartlara göre bu iletken yeşil-sarı renklidir.
Ev tipi ocak-fırınlarda en yüksek 12 kW’lık kurulu güç uygulanmaktadır. Bunun üstündeki güçler için endüstri ya da lokanta tipi ocak-fırınlar kullanılmalıdır. Fırın kablosu yeterli kesitteki iletkenlerden hesaplanarak yapılmaktadır.
Ocak tablası içinde birkaç kademeli ısıtıcı dirençler vardır. Bu dirençler istenen sıcaklık, çabuk ısıtma ve sıcak tutma isteklerine göre şalterle devreye sokulabilmekte ve çıkarılabilmektedir.
Seri ısıtma tablaları çok seri ısınır ve büyük bir kurulu gücü vardır. Bu tabla içine 500 ºC’de devreyi kesen bir ısıtma otomatı konulmuştur.
Otomatik ocaklar tıpkı otomatik ütüler gibi çalışırlar. Bunlarda da ayarlanan sıcaklık derecesine ulaşıldığında otomatik devreyi keser ve gerektiğinde tekrar bağlayarak sıcaklığı kararlı tutar. Bugün uygulama alanı bulmuş birkaç otomatik sistemi aşağıdaki gibidir.
AEG otomatik sistemi
AEG-otomatik sisteminde 2100 W’lık bir ısıtıcı direnç devresi ve bu devreye bağlı olmayan bir duyarga sargısı vardır. Sıcaklığın artması halinde duyarga sargısının direnci yükselir. Sıcaklığa bağlı bu direnç değişimi, ayar şalterindeki bir öngerilim ile beslenen bir bimetal şeridin çok ya da az ısınmasına sebep olur. Bimetal şerit sıcaklığa göre açılıp kapanarak ısıtma akım devresini kararlı sıcaklık verecek şekilde ayarlar.
Siemens-otomatik sistemi
Bu sistemde en çok 2000 W’lık ısıtıcı dirençler kullanılır. Isıtma tablasının göbeğinde ve alt kısmında otomatik olarak bulunmaktadır. Sıcaklık ayarı, düğmeden otomata kadar uzanan bir metal çubuğun dönü hareketi ile sağlanmaktadır.
EGO-otomatik sistemi
Bu sistemde tablanın ortasına, içinde tazyikli yağ bulunan bir metal körük konulmuştur. Bu körük duyarga görevi yapar. Tabladan yeteri kadar ısı alındığında genleşmeye başlar. Bu genleşme bir yağ borusu üzerinden ayrı bir yerde bulunan otomatiğe iletilir. Otomatik içindeki yağ basıncı değişmeleri bir şalteri harekete geçirerek akım devresini açıp kapatır. Bu sistem yüksek güçlü ocaklar için kullanılabilmektedir.
Elektrikli ocak nasıl çalışır ? sorusunu bu yazımızla birlikte cevaplamış olduk.
