“Elektrik nedir ?” sorusuna “ Elektrik bir enerji türüdür.” diyerek yanıt verebiliriz. Bu cevabın ardından karşımıza enerjinin ne olduğu sorusu çıkar. Enerji somut olarak tutulup görülemez. Enerji maddenin içinde saklıdır ve ancak başka şekillere dönüşürken oluşturduğu etkilerden yola çıkılarak tanımlanabilir. Örneğin bir kibrit alevi ile saklı enerji açığa çıkartılmış ancak tüketilmemiş; ısı ve ışık enerjisine dönüştürülmüştür. Nitekim enerji yok edilemez, yoktan var edilemez yalnız başka şekillerine dönüştürülebilir (termodinamiğin 1. Yasası). İnsan duyuları enerjiyi bu dönüşüm sırasında algılar ve ona ısı enerjisi, ışık enerjisi gibi bir tanım yakıştırır.
Elektrik de kibrit örneğinde bahsedildiği gibi maddenin özünde saklı bir enerji biçimidir ve ancak başka enerji türlerine dönüşümü anında yani bir iş yaparken tanınabilir. Elektrik enerjisi kendi şekliyle çok nadir kullanılır. Diğer enerji şekilleriyle karşılaştırıldığında taşınması, kullanılması ve dönüştürülmesi açık ara en rahat, kullanışlı ve ekonomik olduğundan bir taşıyıcı ara enerji olarak tercih edilir. Evlerimizde aydınlatma amaçlı kullandığımız bir lambanın yaydığı ışık enerjisi aslında bir barajdan akan suyun potansiyel enerjisi ile karşılanmakta ya da bir elektrikli tramvay termik bir santralde yanan kömürün verdiği ısı enerjisi ile çalıştırılmaktadır. Burada elektrik enerjisi bir taşıyıcı görevi yapmaktadır.
Elektrik enerjisi taşınırken koku ve ses çıkarmaz , taşımaya aracılık eden yalnızca bir teldir. Düşünün yalnızca bir tel üzerinden milyonlarca kilowatt güç, saniyede 300 000 km gibi bir hızla kilometrelerce mesafelere taşınabilmekte ve istenildiğinde bu görkemli enerjiye küçücük bir şalter ile komuta edilebilmektedir.
Evlerimizde kullandığımız elektrikli aygıtlar, elektrik enerjisini bizim faydalanabileceğimiz enerji formlarına dönüştüren birer araçtır. Örneğin lamba ışık verir (ışık enerjisi), fırın ısı verir(ısı enerjisi), elektrik motoru bir asansörü çalıştırır(hareket enerjisi).
Elektriği daha iyi anlatabilmek için ilerleyen yazılarda elektrik yükü ,elektrik gerilimi , elektrik akımı, elektriksel direnç, elektriksel güç ve elektriksel iş gibi kavramlardan bahsedeceğim.
“Elektrik nedir?” sorusunun cevabının aklınızda biraz olsun yer ettiğini düşünüyorum. Elektrik ve enerji hakkında daha detaylı bilgilere ulaşabilmek için bloğumu takipte kalın, hoş çakalın..
