ElektrikMen

28 Kasım 202011 Aralık 2020Elektrik Makineleri

Senkron Generatör

Üç fazlı alternatif akım ile çalışan elektrik makinalarında (motor ve generatörler) manyetik döner alanlar oluşur. Şayet rotorun dakikada yapmış olduğu devir sayısı stator döner alanının dakikada yaptığı devir sayısı ile aynı ise, böyle bir makinaya Senkron makina denilir. Bugünkü yazımızda senkron generatör nedir ne değildir bunu inceleyeceğiz. Döner Alanın Oluşumu Bir mıknatıs çubuk (elektro ya da devamlı mıknatıs) kutupları bir daire çizecek şekilde çevresinde döndürülürse, bir manyetik döner alan ortaya […]

22 Kasım 202011 Aralık 2020Elektrik Makineleri

Elektrik Makinaları

Elektrik makinaları durgun ve dönen elektrik makinaları diye iki kısma ayrılır. Durgun elektrik makinaları transformatörlerdir. Transformatörler daha önce anlatıldığından bu başlık altında dönen elektrik makinaları konusu ele alınacaktır. Elektrik enerjisini mekanik enerjiye ya da mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren aygıtlara Elektrik Makinaları (Elektrik Makineleri) denilir. Motorlar ve jeneratörler (generatörler) bu nedenle bir elektrik makinasıdır. Elektrik Makinaları Özellikleri ve Yapım Şekilleri Her elektrik makinası biri sabit (Stator) ve diğeri kendi çevresinde […]

15 Kasım 202015 Kasım 2020Transformatörler

Trafo Bağlantı Grupları

3 fazlı transformatör yüksek gerilim tarafında toplam üç sargı bulunur. Bu sargılar Y (yıldız) ya da Δ (üçgen) bağlanabilirler. Bu sargı bağlantılarına uygun olarak alçak gerilim tarafı da ya yıldız (Y) ya da üçgen (Δ) bağlantılı olabilir. Bugün trafo bağlantı grupları nedir, bunu öğreneceğiz. Üçgen ve yıldız bağlantılar için ikişer trafo bağlantı olanağı vardır (şekil – 1). Şekilde göründüğü gibi üçgen bağlantı iki farklı şekilde, yıldız bağlantı iki farklı şekilde […]

8 Kasım 20208 Kasım 2020Transformatörler

3 fazlı Trafo

Üç Fazlı Transformatörler (trafolar) yazımıza öncelikle 3 fazlı trafoların yapısı ile başlayalım. 3 fazlı trafo hangi parçalardan oluşur, bu parçalar nelerdir, ne işe yarar bunu öğrenelim. 3 fazlı trafonun sargı bağlantıları ile yazımıza devam edelim. 3 Fazlı Trafo Demir Çekirdeği Bir transformatör bataryasında bulunan trafoların demir çekirdeklerinin yıldız şeklinde tertiplendikleri düşünülürse üç fazlı bir trafonun demir çekirdeği göz önüne getirilebilir. Her çekirdeğin manyetik akısı, sargısı üzerinden geçen akımla aynı fazdadır. […]

28 Ekim 202026 Ekim 2020Transformatörler

Trafoların Paralel Bağlanması

Santrallerde ve trafo merkezlerinde günlük enerji ihtiyacı arttığında tek bir trafo gücünün yetmediği hallerde, bir kaç transformatör (trafo) birbiriyle paralel bağlanmakta ve şebekeye verilen güç yükseltilmektedir. Ancak bu amaç için gerilimlerin ani değerleri birbirine eşit olmalı ve paralel bağlanacak trafolar yüklenme anında aynı karakteristikleri göstermelidir. Bu şekilde trafoların paralel bağlanması mümkün olmaktadır. Trafoların Paralel Bağlanma Şartları Trafoların paralel bağlanmasında yerine göre: anma gerilimleri, yüksek gerilim ile alçak gerilim arasındaki faz […]

25 Ekim 202025 Ekim 2020Transformatörler

Tek Fazlı Trafoların Üç Fazlı Akımda Kullanılması

V Devresi Tek fazlı trafoların üç fazlı akımda kullanılması v devresi kullanılarak gerçekleştirilebilir. İki adet tek fazlı transformatör V devresinde bağlanarak, üç fazlı alternatif gerilimin dönüştürülmesi olanaklıdır. (Şekil – 1). V devresinin çıkış tarafı üç iletkenli bir hat şebekesine üç fazlı alternatif akım sağlar, ancak bu devreye bir nötr hat iletkeninin bağlanması olanaklı değildir. V devresinin giriş tarafına bağlanmış olan akım şebekesi asimetrik (dengesiz) yüklenir. Ortadaki faz iletkeninden geçen akım, […]

17 Ekim 202017 Ekim 2020Elektriğe Giriş

Faraday Kafesi

Faraday kafesi, elektriksel bir iletken tarafından kaplanan ya da bir iletken ile tel örgü misali örülmüş ve içteki hacmi dışarıdaki elektrik alanlardan, dışardaki hacmi ise içerdeki elektrik alanlardan koruyan bir sistemdir. 1836 yılında Michael Faraday (İngiliz fizikçi) keşfettiği için ismi Faraday Kafesi olarak anılmaktadır. Faraday kafesleri kesintisiz ve korunacak nesneyi, yapıyı tamamen saracak şekilde tesis edilmelidir. Faraday kafesinin en iyi performans için aynı zamanda topraklanması da gerekir. Faraday kafesi eğer […]

10 Ekim 202010 Ekim 2020Transformatörler

Ölçü Transformatörleri

Piyasada, alışılageldiği üzere Redüktör olarak tanınan ölçü transformatörleri, ölçü aletlerine ve rölelere bağlanmak üzere geliştirilmiş özel trafolardır. Ölçü transformatörleri çeşitleri : Gerilim trafosu ve akım trafosu olmak üzere iki türü vardır. Gerilim trafolarına voltmetreler ile wattmetrelerin gerilim bobinleri; akım trafolarına ampermetreler ile wattmetrelerin akım bobinleri bağlanır. Gerilim ve akım trafoları, yüksek gerilim bulunan sistemlerde yüksek gerilimi ölçü aletlerinden uzak tutar. Alçak gerilim sistemlerinin çok kuvvetli akım bulunan devrelerinde, akımın düşük […]

3 Ekim 20203 Ekim 2020Transformatörler

Ototrafo

Ototransformatör ( Ototrafo ) Nedir? Ototransformatörlerde, ototrafolarda, iki sargı kısmı (paralel sargı ve seri sargı) arka arkaya bağlanmıştır. (Şekil – 1). Alçak gerilimli sargı paralel sargıdır. Bu sargı gerilim düşürülmesinde yüke; gerilim yükseltilmesinde ise, akım şebekesine paralel olarak devrelendirilir. Yüksek gerilimli sargı seri ve paralel sargıların seri devresidir. Ototrafolarda gerilimler düşürülebilir ve yükseltilebilir. Ototrafolarda da bilinen bağıntılar geçerlidir. U1 / U2 = N1 / N2 Örnek : Bir ototrafoda toplam […]

30 Eylül 202011 Aralık 2020Transformatörler

Trafolarda Verim

Verilen gücün çekilen güce oranı verim olarak bilinir. Bir trafonun akım şebekesinden çektiği etkin güç, demir kayıpları (demir kayıp gücü) ve sargı kayıpları (sargı kayıp gücü) kadar verdiği etkin güçten büyüktür. Trafolarda verim bu farkın büyüklüğü ya da küçüklüğü oranında değişir. Trafolarda verim hesabı aşağıdaki formül kullanılarak yapılır: Trafo (transformatör) verim formülü : Ƞ = Pv / (Pv + PFe + PCu) Ƞ : verim Pv : verilen güç PFe […]