iki kutuplu bir çark üzerinde döner alan etkisi

Döner Alan

Döner alan nedir , nasıl oluşur sorularına cevap verebilmek için şöyle bir deneyden faydalanabiliriz. Şekil – 2’de yıldız devreli bir jeneratöre aynı devre türünde bir motor bağlanmıştır. Ancak bu motor içinde kutup çarkı yerine dönebilen bir pusula iğnesi bulunmaktadır. Jeneratöre mekanik güç verilip döndürüldüğünde, pusula iğnesinin döndüğü görülecektir. Jeneratöre bu şekilde bağlı motorun her sargısında değişken bir manyetik alan oluşur. Ortaklaşa manyetik alanın durumu üç alternatif akımın ani değerlerine bağlıdır. […]

Read more
Dört hat iletkenli bir şebekede tek wattmetre ile güç ölçümü

Üç Fazlı Sistemlerde Güç Ölçümü

Üç hat iletkenin de dengeli (simetrik) yüklenmesi halinde üç fazlı akım sistemlerinde tek fazlı alternatif akım ile çalışan bir wattmetre yeterli olmaktadır. Böylece üç fazlı sistemlerde güç ölçümü için yıldız noktasından veya nötr iletken hattından yararlanabilmek olanaklı ise, tek sargının gücü ölçülür. Bu ölçüm için wattmetrenin gerilim bobini yıldız gerilimine (basit gerilim) bağlanacaktır. Dört hat iletkenli bir şebekede tek wattmetre ile güç ölçümünü yukarıdaki şekilde görebilirsiniz. Bu ölçüm türünde sargı […]

Read more
üç fazlı güç hesabı

Üç fazlı Güç Hesabı

Simetrik yüklemede üç fazlı güç hesabı nasıl yapılır ? Simetrik yüklenmede; yani yükler eşit dengeli iken motorun sargıları üzerinde Us sargı gerilimleri bulunur. Her bir sargı gerilimi bir Is sargı akımı oluşturur. Bunun sonucu toplam görünen güç (S) : S = 3. Us. Is elde edilir. Hat değerleri, sargı değerlerine göre daha kolay ölçülebildiğinden, genellikle hat değerleri kullanılır. Yıldız devrede : Is = I   ve   Us = U / √3 […]

Read more
yıldız üçgen bağlantı devresi uygulamaları

Yıldız ve üçgen bağlantı

Yıldız ve üçgen bağlantı devrelerinin uygulamaları pratikte nasıl yapılır bundan kısaca bahsetmek istiyorum. Ayrıca bir motor nasıl yıldız bağlanır , bir motor nasıl üçgen bağlanır sorularını da cevaplayacağız. Trifaze alternatif akım motorlarının etiketlerinde anma gerilimi ve gerekli bağlantı şekli verilir. Örneğin :  Δ 220 V. Böyle bir simge üçgen bağlantıda sargı geriliminin 220 V olacağını belirtir. Söz konusu bu motor 380 V luk bir şebekeye bağlanacaksa, yıldız bağlantı şeklinde devrelendirilmesi […]

Read more

Üçgen Devre

Jeneratörün faz sargıları üçgen devre ile bağlandığı takdirde, jeneratörden elektrik aygıtına yalnızca üç hat iletkeni götürülür. Bu tür bir iletken tertibi üç iletkenli – trifaze alternatif akım şebekesi olarak tanınır (örneğin : 3 ~ 220 V ; 3 ~  380 V ; 3 ~ 500 V ). Üç iletkenli – akım şebekesi enerji dağıtımında ender uygulanır. Üçgen devrede yalnız fazlar arası gerilim söz konusudur. Fazlar arası gerilim üçgen gerilimi olarak […]

Read more
Yıldız devre

Yıldız Devre

Üç fazlı alternatif akımı yazımızda bulunan şekil-1’de anılan elektrik jeneratörü, aynı yazının şekil-4’ünde görüldüğü gibi yıldız devre şeklinde bağlanıp bir motor tarafından döndürülmektedir. Tek tek faz iletkenleri arasında ve sonra faz-nötr iletkenleri arasında bir voltmetre ile ölçümler yapıldığında şöyle sonuçlara varılacaktır. R ile S, S ile T ve T ile R fazları arasında aynı büyüklükte gerilimler bulunur. R ile Mp, S ile Mp ve T ile Mp arasında da gerilimler […]

Read more
rotor ve stator

Üç Fazlı Alternatif Akım

Üç fazlı alternatif akımın oluşumu Üç fazlı alternatif akım oluşumundan bahsetmeden evvel kısaca bir elektrik generatörünün yapısından bahsetmek istiyorum. Bir elektrik generatörü ya da motoru temelde basitçe iki parçadan oluşmaktadır: Stator ve Rotor. Stator: hareketsiz parça rotor ise hareketli parçadır. Stator durmaktan(stationary) rotor(rotation,rotating) ise dönmekten üretilmiş kelimelerdir. Yukarıdaki hareketli resimden bunu görebilirsiniz. Şekil-1’de görülen elektrik generatörünün statoruna 120’şer derece farklarla, eşit sargıları bulunan üç bobin yerleştirilmiştir. Her bobine ayrı ayrı […]

Read more

Parazit Giderme

Parazit giderme mantığını öğrenmeden önce parazit, modülasyon, parazit kaynakları ve gerimleri nedir öğrenmek gerekir. Bir tür elektrik arkı olan kıvılcımlar genellikle endüstri kesiminde kollektörlü motorlarda oluşmaktadır. Bir motorun rotoru dönmeye başladığında kömür fırçalarla kollektör arasında kıvılcımlar ortaya çıkar. Bu kıvılcımların sonucu oluşan yüksek frekanslı alternatif akımlar kent akımına modüle olarak parazit gerilimleri ortaya çıkarır. Parazit gerilimlerin bir kısmı parazitin kaynağında, bir kısmı ise hat iletkenleri üzerinde düşer. Modüle olmak ya […]

Read more

Paralel Rezonans Devresi

Bir kondansatör ile bir bobinin paralel bağlanması ile bir paralel rezonans devresi oluşturulur. Bir paralel rezonans devresinde akım değerlerini inceleyebilmek için şekil-1’deki devre kurulmuştur. Paralel devrede bulunan kondansatör, örneğin : 8 µF gibi sabit bir değeri vardır. Kullanılan bobin demir göbekli olup at nalı şeklindeki göbeğin kapatma parçası bobin endüklerini değiştirmek amacı ile ileri-geri hareket ettirilebilmektedir. Bu şekilde bir devre ayarlanabilen bir gerilime bağlandıktan sonra, devreden geçen toplam akım ampermetre […]

Read more

Seri Rezonans Devresi

Bir bobin ile bir kondansatörün seri bağlanmasıyla seri rezonans devresi oluşturulur. Bir seri rezonans devresindeki gerilim ve akım değerlerini irdeleyebilmek için şekil – 1 de görüldüğü gibi bir devre kurulmuştur. Seri devrede bulunan kondansatörün örneğin : 8 µF gibi sabit bir değeri vardır. Kullanılan bobin demir göbekli olup, at nalı şeklindeki göbeğin kapatma parçası, bobin endüklemini değiştirmek amacı ile ileri geri hareket ettirilebilmektedir. Bu şekilde bir devre uygun bir alternatif […]

Read more